TITEL : “Verschillende woonvormen, verschillend(e) zorgen? Een vergelijkend onderzoek naar een kleinschalige woonvorm en een moderne verpleeghuisafdeling, voor ouderen met dementie.”

AUTEUR(S) : E. de Vast, Universiteit van Amsterdam, Medische Antropologie en Sociologie. 2007.

Dit onderzoek vergelijkt de zorg in een kleinschalige woonvorm (het Kleine Huis) met die op een grootschalige moderne verpleeghuisafdeling (Het Grote Huis) volgens de ideaaltypische kenmerken van kleinschalige zorg.

Er is gebruik gemaakt van participerende observatie in vier perioden van vier of vijf weken observatie en analyse, verdeeld over drie tot vier dagen per week.

In beide woonvormen bestaat wel taakdifferentiatie, maar deze is in Het Grote Huis verder doorgevoerd. Met betrekking tot teamsturing valt op dat de organisatie van zorg in Het Grote Huis hiërarchischer is. Verzorgenden in het Kleine Huis krijgen meer verantwoordelijkheid en overleggen onderling over dilemma’s in het werk. In Het Grote Huis heeft het management meer invloed op de besluitvorming van verzorgenden. Er is in de praktijk weinig verschil in deelname van bewoners aan huishoudelijke taken. Wel was er verschil tussen huiselijke en herkenbare kenmerken. De maaltijd in Het Kleine Huis verloopt in een meer huiselijke sfeer. De meest opvallende verschillen zijn dat In Het Kleine Huis de verzorgende met de bewoners mee eet en dat zij gedurende de maaltijd aan tafel kan blijven zitten, in tegenstelling tot Het Grote Huis waar verzorgenden relatief veel heen en weer moeten lopen tussen verschillende tafels. De invulling van de dagbesteding van bewoners verschilt sterk. In Het Kleine Huis bleek het ‘wonen’ en de daaraan verbonden activiteiten de bewoners onvoldoende te bieden, waarop zij een snoezelkamer hebben aan laten bouwen en een activiteitenbegeleidster uit de moederinstelling hebben aangesteld. Vergeleken met het activiteitenaanbod uit Het Grote Huis blijven de mogelijkheden echter beperkt. Dit onderzoek laat zien dat met betrekking tot activiteiten grootschalige instellingen meer mogelijkheden hebben om in de behoefte van een zinvolle dagbesteding te voorzien. Dit punt dient dan ook te worden meegewogen in de discussie over of kleinschalige woonvormen zelfstandige woningen moeten zijn, of dat kleinschaligheid ook binnen grootschalige instellingen kan worden ingevoerd. In beide huizen worden verschillende wijzen van communicatie ingezet om de contacten met familie goed te laten verlopen. Desondanks lukt het geen van beide huizen om met alle betrokken familieleden een constructieve band op te bouwen. Het ideaal om als ‘partners in de zorg’ te werken blijkt men in de praktijk moeilijk vorm te kunnen geven.