TITEL : “De implementatie van de dagbestedingscoach binnen beschermd groepswonen van Carint.”

AUTEUR(S) : M. Roeleveld en M. Bosman, Afstudeerproject Sociaal Pedagogische Hulpverlening, Hogeschool Windesheim Zwolle. 2008.

In dit onderzoek is de implementatie van de functie dagbestedingscoach binnen beschermd groepswonen binnen zorg- en welzijnsorganisatie Carint bestudeerd. De dagbestedingscoach is een specialist op het gebied van welzijn en activering. De kern van de functie is de wensen van zowel individuele als groepen cliënten op grond van afgenomen intakes te inventariseren en het begeleiden en coachen van betrokken medewerkers en mantelzorgers van de betreffende cliënten. Dit met het doel, te komen tot een zinvolle dagbesteding voor deze cliënten. Dagbestedingscoaches coördineren, terwijl de taken in de uitvoering liggen bij de breed geschoolde medewerkers. Bij het onderzoek gaat het om de implementatie van de dagbestedingscoach binnen kleinschalig groepswonen. Er wordt kleinschalige zorg geboden aan mensen met dementie in een huiselijke en herkenbare omgeving. Het zijn groepswoningen voor zes bewoners, die daar verzorgd worden en met hulp van medewerkers en vrijwilligers samen hun eigen huishouding voeren.
Dagindeling en structuur bepalen voor een groot deel de kwaliteit van leven voor de ouderen met dementie. Hiervoor moet sterk individueel gericht gekeken worden naar de cliënt en zijn begeleiding. Daardoor is de nieuwe functie ontstaan. Met deze nieuwe functie binnen beschermd groepswonen wil Carint bereiken dat de dagbestedingscoach een specialist wordt binnen beschermd groepswonen die toevoegt, coacht en het belang van de cliënt bijhoudt. Er wordt gestreefd om met en voor de cliënt te zoeken naar en vorm te geven aan een zo normaal mogelijke en betekenisvolle dagbesteding.

In de eerste instantie is literatuuronderzoek verricht, vervolgens zijn er meerdere werkbezoeken gebracht aan de locaties van Carint. Ook zijn er interviews gehouden met het management en medewerkers van Carint en landelijk met experts op het gebied van kleinschalige zorg.

Uit het onderzoek blijkt dat de dagbestedingscoach toegevoegde waarde heeft binnen het concept beschermd groepswonen. De dagbestedingscoach inventariseert op het gebied van dagbesteding en welzijn, begeleidt en coacht betrokken medewerkers, mantelzorgers en familie van de betreffende cliënten. Ook bewaken ze samen met de medewerkers de kwaliteit van de geboden dagbesteding op bepaalde levensgebieden. Dit doen ze met behulp van de vijf levensgebieden die in het cliëntendossier verwerkt zijn. Het voornaamste doel is dat de cliënt op een goede en zinvolle manier de dag doorkomt. Er wordt een goed leefklimaat met voldoende aandacht voor de welzijnsaspecten gecreëerd. De dagbestedingscoach helpt de medewerkers te kijken naar het welbevinden en de kwaliteit van het leven van de cliënt. Er wordt geconcludeerd dat de dagbestedingscoach veel kennis van het ziektebeeld van de cliënt heeft en veel kennis van de levensloop van de cliënt, waardoor hij de cliënt vraaggericht kan helpen. Ook kan hij deze kennis gebruiken bij het coachen van de  woonbegeleiders. De dagbestedingscoaches zijn er ten slotte ook voor om hen te coachen, adviseren en steun te geven bij het uitvoeren van hun taken binnen beschermd groepswonen rondom de welzijnsvragen van de cliënt. De coach kan de competenties van de medewerkers aanvullen. Zo zal de kwaliteit van de begeleiding van cliënten om hoog gaan. De dagbestedingscoach heeft ook een toegevoegde waarde voor de familie en mantelzorgers van de cliënten van beschermd  groepswonen. In eerste instantie keken de familie en mantelzorgers uit naar de functie dagbestedingscoach, omdat zij dachten zo meer in beeld te komen en meer werden betrokken bij het hele proces rondom de cliënt. In de praktijk blijkt dit ook zo te zijn. De familie en mantelzorgers zijn blij met de ondersteuning die ze krijgen. Ze ervaren het als zeer prettig dat er vanuit de wensen en behoeftes van de cliënt wordt gekeken en dat er echt vraaggericht gewerkt wordt. De communicatielijn tussen de coach en de familie is kort en dit ervaren ze als prettig.
Een aandachtspunt voor het ontwikkelen en implementeren van de functie is de organisatiecultuur. De organisatie moet uitdragen waarom ze de functie belangrijk vinden en waarom ze de functie introduceren. Daar moet de instelling dan ook achter staan. Een goede samenwerking daarbij is belangrijk. Er moet gekeken worden naar hoe de dagbestedingscoach geïntroduceerd moet worden en wat de beeldvorming van de functie is. Een aanbeveling is dat de functie tegelijkertijd wordt geïmplementeerd met beschermd groepswonen. Het is in deze beginfase belangrijk dat er voldoende wordt geëvalueerd op de implementatie van de functie dagbestedingscoach. De functiebeschrijving kan het beste tot stand komen door middel van overleggen met personeel die al in de lijn van de  dagbestedingscoach werken. Hun ervaringen kunnen worden meegenomen in de functiebeschrijving. Daarbij is het van belang om naar het verschil te zoeken tussen de activiteitenbegeleider en dagbestedingscoach. Het verschil moet duidelijk zijn
voordat de functie voldoende kan worden geïmplementeerd.