TITEL : “Het leven als een verhaal, neergeschreven in een levensboek! De maatschappelijke relevantie van het werken met levensverhalen en het ontwikkelen van een levensboek.”

AUTEUR(S) : W. Coemans, Xios Hogeschool Limburg, Departement Sociaal-Agogisch Werk. 2009.

Dit rapport richt zich op de maatschappelijke relevantie van het werken met levensverhalen en levensboeken in de thuiszorg. Daarnaast is er een concept uitgewerkt dat verschilt van de levensboeken die gebruikt worden in de intramurale zorg.

Na een uitgebreide literatuurstudie, is de bestaande levensverhaal map voor de residentiële ouderenzorg geanalyseerd. Daarnaast zijn er gesprekken gevoerd met ervaringsdeskundigen. Vervolgens is er een andere versie van de map ontwikkeld met het oog op thuiswonende zorgvragers en daarbij een handleiding en richtlijnen voor het gebruik door thuiszorgmedewerkers. Deze zijn door een aantal medewerkers en cliënten getest in de praktijk.

Het werken met levensverhalen en levensboeken is maatschappelijk relevant omdat het voor de cliënt prettig kan zijn. Door na te denken over het leven en belangrijke gebeurtenissen, reflecteert de cliënt op zijn eigen leven. Als de cliënt zorg- of hulpverleners betrekt bij het opmaken van het levensboek of bij het lezen van het levensboek ontwikkelen zij meer inzicht in de cliënt. Het vereist van zorgverleners wel een bepaalde houding. Het is heel belangrijk dat het levensboek in de eerste plaats wordt opgemaakt door de cliënt zelf, die hier wel bij geholpen kan worden door de directe omgeving. In overleg kan het levensboek geïntegreerd worden in het zorgoverleg en gekoppeld worden aan het zorgplan. Het werken met levensboeken vereist van medewerkers een grote tijdsinvestering. Maar het heeft ook tal van voordelen voor de cliënt, voor de hulpverlening, voor de organisatie en voor de maatschappij. Het kan communicatie en zorg op maat verbeteren. Daarnaast kan de kwaliteit van leven en het zelfbewustzijn van de cliënt en zijn naaste sterk toenemen.