TITEL : “Depression in dementia. Development and testing of a nursing guideline.”

AUTEUR(S) : R. Verkaik, Proefschrift Universiteit Utrecht, Nivel. 2009.

In dit proefschrift wordt de ontwikkeling, introductie en evaluatie van de richtlijn voor verzorgenden 'Depressie bij Dementie' beschreven.

Meerdere methoden zijn gebruikt, zoals systematisch literatuuronderzoek, klinische toetsen en casestudies op verpleeghuisafdelingen, om de verschillende fasen van ontwikkeling en evaluatie van de richtlijn te ondersteunen en te testen.

Depressie bij dementie heeft ernstige negatieve gevolgen voor zowel patiënten als voor hun verzorgers, het leidt bij bewoners tot een verminderde kwaliteit van leven, een verhoogd zorggebruik en een hogere mortaliteit. Dit was de aanleiding om voor deze populatie een interventie te ontwikkelen. Er werd gekozen voor een richtlijn voor verzorgenden, omdat zij de bewoners dagelijks begeleiden. Als meest voorkomende symptomen zijn depressieve stemming, prikkelbaarheid en vermoeidheid gemeten.
De 'Plezierige-Activiteiten-Methode is gebruikt als basis voor de richtlijn. Deze heeft als belangrijkste elementen: (1) het vaker ondernemen van individuele plezierige activiteiten, en het (2) voorkomen van niet plezierige gebeurtenissen. Op negen verpleeghuisafdelingen is de richtlijn ingevoerd. Dit bleek op drie afdelingen succesvol, op vier matig succesvol en op twee afdelingen niet succesvol. Succes bevorderende factoren werden vooral gevonden op het niveau van het verpleeghuismanagement en de afdelingen. Belangrijke factoren zijn stabiliteit van de organisaties en de afdelingen, een gedeelde belevingsgerichte zorgvisie en de aanwezigheid van een lokale opinieleider. Daarnaast blijkt een positieve houding ten opzichte van de richtlijn en het toepassen van de methode heel belangrijk, zowel van medewerkers als van familie. Zij zijn degenen die een grote rol spelen bij het bedenken en uitvoeren van 'plezierige activiteiten' en het gezamenlijk opstellen van een individueel zorgplan met daarin specifieke activiteiten.

Voor vragen en meer informatie: r.verkaik@nivel.nl