TITEL : “Euthanasieverklaringen bij dementie. Kwalitatief onderzoek onder artsen en patiënten.”

AUTEUR(S) : M.L. Rurup, H.R.W. Pasman en B.D. Onwuteaka-Philipsen, VUmc/EMGO, afdeling Sociale Geneeskunde. 2010.

Er is onderzocht hoe er in de praktijk, door artsen en betrokkenen, wordt aangekeken tegen schriftelijke euthanasieverklaringen bij dementie. Daarnaast is bestudeerd wat er in concrete casussen gebeurd is.

Door middel van diepte-interviews met patiënten en/of partners en hun artsen zijn 9 casussen onderzocht. Er zijn casussen bestudeerd van patiënten in verschillende situaties qua diagnose en stadium van de dementie.

Geïnterviewde patiënten en hun naasten hadden zeer hoge verwachtingen van de uitvoerbaarheid van de schriftelijke euthanasieverklaring. Wel begrepen sommigen de moeilijkheid van euthanasie bij dementie. De artsen zagen de schriftelijke euthanasieverklaring vaak vooral als een hulpmiddel om de dialoog op te starten over medische beslissingen aan het levenseinde, maar voerden die dialoog in de praktijk niet altijd. De meeste van hen stonden open voor uitvoering van de schriftelijke euthanasieverklaringen in uitzonderingssituaties, mits er sprake was van duidelijk waarneembaar lijden en er nog communicatie met de patiënt mogelijk was. In dit onderzoek werden twee casussen gevonden waarbij uitvoering van de euthanasieverklaring serieus werd overwogen. In één daarvan was angst voor juridische consequenties de enige reden dat de arts de euthanasie niet had uitgevoerd, terwijl wel aan alle zorgvuldigheidseisen voldaan leek te kunnen worden. Bij de andere patiënt werd evenmin euthanasie verricht. Een concretere uitwerking van de regels rondom euthanasie bij wilsonbekwaamheid, kan meer duidelijkheid scheppen voor artsen, patiënten en hun naasten. Dan kan een realistischer beeld worden geschetst van de uitvoerbaarheid van euthanasie in deze gevallen en tegelijkertijd de zorgvuldigheid en rechtszekerheid worden geborgd.

Voor vragen en meer informatie: hrw.pasman@vumc.nl