TITEL : “Zorgverlening aan dementerende ouderen volgens het Planetree zorgconcept. Een kwalitatief onderzoek onder zorgverleners.”

AUTEUR(S) : H.R. van Os, Universiteit Utrecht, Verplegingswetenschap. 2010.

Dit onderzoek heeft bestudeerd op welke wijze verzorgenden, die zorg verlenen volgens het Planetree zorgconcept, voorzien in de individuele zorgbehoeften van dementerende ouderen die verblijven op een PG-afdeling van een verpleeghuis.

Voor dit kwalitatieve onderzoek werden bij twaalf verzorgenden en hun leidinggevende semigestructureerde interviews afgenomen.

Planetree is een belevingsgericht zorgconcept waarbij de zorgvrager centraal staat. De zorg wordt verleend volgens tien aandachtsgebieden waarbij de individuele mogelijkheden en zorgbehoeften van de zorgvrager leidend zijn. Er wordt gelet op emotionele, sociale, fysieke en spirituele behoeften van de zorgvrager. Medewerkers signaleren, observeren en analyseren systematisch het gedrag en de verbale en non-verbale uitingen van elke bewoner. Vanuit hun bevindingen worden interventies gepland om in de gesignaleerde zorgbehoeften te voorzien. Vervolgens worden deze interventies geëvalueerd op resultaat. Interventies vinden aansluiting bij de voorkeuren van de bewoners door kennis over hun gewoonten, hobby’s, karakter en levensgeschiedenis. Uit de resultaten wordt zichtbaar dat de samenwerking tussen zorgvrager en zorgverlener met name tot uiting komt in de manier waarop zorgverleners aansluiting zoeken bij de belevingswereld van de zorgvrager. Hierbij laten zij zich leiden door de keuzevrijheid en autonomie van de ouderen. Ze vragen eveneens veel naar de voorkeur van de ouderen en bieden mogelijkheden om zelf keuzes te maken, zowel verbaal als visueel. De zorgverleners faciliteren in de wil van ouderen door aansluiting te zoeken bij beginnende bewegingen en die af te maken. Uit het onderzoek blijkt eveneens dat de familie, door hun kennis over gewoonten, hobby’s, karakter en levensgeschiedenis van de oudere een belangrijke rol speelt in de samenwerkingsrelatie tussen zorgvrager en zorgverlener. De familieleden worden sowieso actief bij de zorgverlening betrokken. Deelnemers aan het onderzoek waren allen erg enthousiast. De enthousiaste leidinggevende richt zich op bewustwording van de verschillende aandachtgebieden van het concept door deze te benoemen en onder de aandacht te brengen bij de medewerkers. Hierbij motiveert en mobiliseert zij verzorgenden. Zij faciliteert in het aanbrengen van randvoorwaarden die bijdragen aan de continuïteit van zorgverlening waardoor verzorgenden beter in staat zijn de (achtergrond van- ) bewoner, en zijn familie, te leren kennen. Dit enthousiasme bij leidinggevenden is uiteindelijk ook noodzakelijk om een dergelijk zorgconcept binnen de instelling toe te passen en te borgen.