TITEL : “Keep it bright: deterioration and reactivation of the biological clock in dementia”

AUTEUR(S) : R.F. Riemersma-van der Lek, 2007. Universiteit van Amsterdam, Faculteit der Geneeskunde.

Dit proefschrift beschrijft een onderzoek naar de effecten van langdurige stimulatie van de biologische klok van mensen met dementie. De effectiviteit op kortere termijn was al eerder aangetoond, deze onderzoeker richt zich echter op de vraag of het effectief blijft op langere termijn.

In het onderzoek werden mensen met dementie behandeld met specifieke heldere verlichting al dan niet in combinatie met melatonine. De lampen waren ingebouwd in de plafonds. Deze werden de hele dag aangezet. Er was een groep die hiernaast ook melatonine kreeg, ook is er een groep die alleen melatonine kreeg en er was een controlegroep. Het onderzoek vond plaats in twaalf instellingen voor ouderenzorg. De deelnemers werden tot aan 3.5 jaar gevolgd. Voorafgaand aan en tijdens de behandeling werd vastgelegd hoe lang de mensen sliepen, hoe vaak ze wakker waren tussendoor en hoe lang, de activiteit overdag en daarnaast werden verschillende facetten van de stemming en de cognitie vastgelegd.

Uit de onderzoeksresultaten kan worden geconcludeerd dat de langdurige behandeling inderdaad effectief blijft op langere termijn. Voor een groot deel van de effecten geldt zelfs dat deze toenemen naarmate de behandeling langer duurt. De effecten hebben de meest positieve invloed op het slaap-waakritme, de stemming en de cognities. Het grootste effect is te zien bij de combinatie van melatonine en verlichting. Er was een verlichting van depressiviteit, gedragsproblematiek, onrust en slaapproblemen bij langdurige blootstelling aan stimulatie met licht en melatonine. Maar de juiste dosering van melatonine moet nog verder onderzocht worden. Bij de gebruikte dosis van 2.5 mg werden mensen overdag passiever. Wellicht heeft de momenteel veel gebruikte dosering van minder dan 0.5 mg deze bijwerking niet. Er waren geen negatieve effecten van licht. Het standaard toepassen van een helder verlichte omgeving in instellingen met voornamelijk dementerende ouderen, kan een toevoeging zijn voor het welzijn van de bewoners.